ความรู้ในเรื่องพลาสติก ในแง่มุมที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน!

ความรู้ในเรื่องพลาสติก ในแง่มุมที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน! เรียกได้ว่าเป็นสิ่งที่ทุกคนคุ้นเคยเป็นอย่างดีสำหรับพลาสติก ที่จัดว่าเป็นวัสดุพอลิเมอร์ เป็นสารประกอบอินทรีย์โพลิเมอร์รูปแบบหนึ่ง ที่จะมีสายโซ่ยาวๆ แต่ไม่สามารถที่จะมองเห็นได้ด้วยตาเหล่า

โดยสายโซ่ดังกล่างประกอบไปด้วยหน่วยย่อยๆ ทีเรียกว่ามอนอเมอร์ โดยพอลิเมอร์สามารถที่จะสังเคราะห์ได้จากกระบวนการของพอลิเมอร์ไรเซชั่น ของมอนอเมอร์ การใช้แหล่งวัตถุดิบจากปิโตรเคมีเห็นหลัก พลาสติกเป็นโพลิเมอร์ชนิดที่ได้สังเคราะห์ขึ้นมาเพื่อใช้แทนวัสดุธรรมชาติ โดยพลาสติกจะถูกนำไปแปรรูปเป็ลผลิตภัณฑ์และวัสดุที่สามารถใช้แทนวัสดุธรรมชาติได้ มีหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น พอลิโพรพิลีน (PP),พอลิไวนิลคลอไรด์ (PVC), พอลิเอทธิลีนเทเรฟธาเลท (PET),พอลิเอทิลีน(PE) และอีกหลากหลายชนิดที่จะใช้ในการผลิตขวดพลาสติก ฟิล์มยืด ภาชนะบรรจุอาหารและบรรจุภัณฑ์ต่างๆ เป็นต้น

พลาสติกโดนความร้อนจะมีลักษณะอย่างไร?

เป็นอีกหนึ่งข้อสงสัยที่หลายคนข้องใจเลยทีเดียว สำหรับการที่พลาสติกสัมผัสกับความร้อนนั้นจะมีลักษณะเป็นอย่างไร ซึ่งเมื่อพลาสติกโดนร้อนจะแสดงคุณสมบัติออกเป็น 2 รูปแบบใหญ่ๆ คือ

พลาสติกจะเกิดการแข็งตัวถาวรไม่ว่าจะโดนความร้อนมากแค่ไหนก็ตาม ไม่สามารถที่จะหลอมหรือรีไซเคิลขึ้นมาในรูปแบบใหม่ได้ตามที่ต้องการ โดยพลาสติกประเภทนี้จะเรียกว่า พลาสติกเทอร์โมเซตติ้ง หรือ Thermosetting
พลาสติกจะเกิดการอ่อนตัวเมื่อโดนความร้อน และกลับไปแข็งดั่งเดิมเมื่อพลาสติกเย็นขึ้น ส่งผลให้สามารถที่จะหลอมและจัดทำขึ้นรูปแบบใหม่ได้ โดยจะเรียกพลาสติกชนิดนี้ว่า เทอร์โมพลาสติกหรือ Thermoplastic ที่ส่วนใหญ่แล้วจะถูกนำมารีไซเคิลและถูกจัดอยู่ในประเภทเทอร์โมพลาสติกนั่นเอง

วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตพลาสติก

พลาสติกนั้นถูกผลิตขึ้นมาจากวัตถุดิบจากธรรมชาติ โดยวัตถุดิบที่สำคัญอย่างมากในการผลิตพลาสติกก็คือ ถ่านหินและแร่ธาตุต่างๆ ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากปิโตรเลียม ก๊าซธรรมชาติ รวมไปถึงส่วนต่างๆของพืชและผลิตขึ้นมาจากน้ำมันพืช ดดยมีรายละเอียดของแต่ละวัตถุดิบ ดังต่อไปนี้

ถ่านหินและลิกไนต์

ในประเทศไทยนั้นมีแหล่งลิกไนต์ที่สำคัญอยู่ทั้งหมด 2 แห่งคือ ที่จังหวัดกระบี่และอำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง โดยประโยชน์ของถ่านหินและลิกไนต์นั้นนอกจากที่จะใช้เป็นเชื้อเพลิงในการผลิตกระแสไฟฟ้าแล้ว ยังใช้ในการผลิตอนุพันธ์ของเบนซีน และเบนซีนอีกด้วย ยกตัวอย่างเช่น สไตรีนมอนอเมอร์ นั่นเอง

ปิโตรเลียม

เรียกได้ว่าปิโตรเลียมเป็นแหล่งวัตถุดิบที่สำคัญอย่างมากสำหรับการผลิตพลาสติกแทบทุกรูปแบบ ซึ่งในประเทศไทยมีแหล่งการผลิตปิโตรเลียมอยู่หลายแห่ง แต่ไม่มีการนำมาใช้ประโยชน์ทางการผลิตพลาสติกแต่อย่างใด มีเพียงแค่นำมาใช้ในการผลิตพลังงานเชื้อเพลิงเท่านั้น โดยผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการที่กลั่นน้ำมันปิโตรเลียม และสามารถที่จะนำมาใช้งานในอุตสาหกรรมพลาสติกที่สำคัญก็จะสารในกลุ่มของอะโรแมติก (Aromatics) ยกตัวอย่าง เช่น เบนซีน และอนุพันธ์ของเบนซีน รวมไปถึงสารในกลุ่มโอเลฟิน(Olefins) ยกตัวอย่างเช่น อีเทน มีเทน เพนเทน โพรเทน และบิวเทน ที่ทั้งสองชนิดนี้สามารถที่จะนำมาผลิตมอนอเมอร์ได้หลากหลายชนิดเลยทีเดียว

ก๊าซธรรมชาติ

ก๊าซธรรมชาติเป็นอีกหนึ่งวัสดุยอดนิยมในการผลิตพลาสติก ซึ่งในประเทศไทยนั้นจะเป็นก๊าซธรรมชาติที่มีส่วนประกอบเป็นสารไฮโดรคาร์บอน มีที่สำคัญคือ อีเทน มีเทน บิวเทน และโพรเทนเป็นส่วนใหญ่ โดยสารไฮโดรคาร์บอนเหล่านี้จะนำไปใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตเอทิลีนมอนอเมอร์รวมไปถึงโพรไพลีนมอนอเมอร์ ซึ่งคือสารเริ่มต้นในการผลิตพลาสติกหลากหลายชนิด

พืชและน้ำมันพืช

เป็นอีกหนึ่งวัสดุในการผลิตพลาสติกที่หลายคนคาดไม่ถึงสำหรับพืชและน้ำมันพืช โดยใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตพลาสติกบางประเภท อันได้แก่ ส่วนต่างๆของน้ำมันพืช และพืช ยกตัวอย่างเช่นกรดไขมัน เซลลูโลส เชลแล็ก เป็นต้น

แร่ธาตุ

แร่ธาตต่างๆบางชนิด เช่น หินปูน ถ่านโค้ก ซึ่งจะถูกนำไปใช้เป็นวัตถุดิบสำหรับการผลิตแคลเซียมคาร์ไบด์ ซึ่งใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตอะเซทิลีน นอกเหนือจากนี้ยังมีแร่ใยหินที่ใช้ในการผลิตพลาสติกเสริมแรงไปจนถึงคอลรีนที่ผลิตขึ้นมาจากน้ำทะเล

นอกเหนือจากนี้วัตถุดิบที่ใช้ในการเป็นสารเริ่มต้นสำหรับการผลิตพลาสติกจากแหล่งวัสดุต่างๆนั้น โดยส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นสารไฮโดรคาร์บอนโมเลกุลเดี่ยว ที่จะเรียกว่า มอเนอเมอร์ ได้แก่ โพรไพลีน บิวทาไดอีน เบนซีน ไวนิลคลอไรด์ เอทิลีน ฟีนอล ยูเรียรวมไปถึงฟอร์มาลตีไฮด์

ในเมืองไทยนั้นอุตสาหกรรมการผลิตพลาสติกเริ่มต้นตั้งแต่ประมาณปีพ.ศ. 2500 โดยในระยะแรกจะเป็นการนำเข้าพลาสติกเรซินจากต่างประเทศ นำมาผลิตเป็นผลิตภัณฑ์พลาสติกแต่ประปราย ไม่ค่อยแพร่หลายสักเท่าไหร่ จนต่อมาในปี พ.ศ.2506 ได้มีการก่อตั้งโรงงานอุตสาหกรรมผลิตผลิตภัณฑ์พลาสติกที่ขยายขนาดใหญ่ขึ้น แต่ก็ยังคงต้องใช้เรซินที่นำเข้าจากต่างประเทศเช่นเดียวกัน จนในปี พ.ศ.2514 ประเทศไทยก็สามารถที่จะผลิตพลาสติกเรซิน นั่นก็คือ พลาสติกแบบพีวีซีได้เองเป็นประเภทแรก จนในปัจจุบันนี้เมืองไทยก็สามารถที่จะผลิตพลาสติก เม็ดพลาสติกได้หลากหลายชนิดไม่ว่าจะเป็นเม็ดพลาสติกพอลิสไตรีน พอลิเอสเทอร์พอลิเอทิลีน และพอลิโพรไพลีน

และนี่ก็เป็นความรู้เกี่ยวกับพลาสติกที่คุณอาจไม่เคยรู้ ที่จะทำให้คุณได้เห็นรายละเอียดเกี่ยวกับเม็ดพลาสติก พลาสติกรูปแบบต่างๆพร้อมทั้งทำความเข้าใจและนำไปประยุกต์กับการใช้งานเม็ดพลาสติกได้ดีและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น